Geneza powstania statku
Ze względu na rozwój portów powstało zapotrzebowanie na statki pożarnicze, które będą mogły działać w porcie wewnętrznym jak również wspomagać działania statków pożarniczych typu ciężkiego w portach zewnętrznych i redzie, w tym także przy obsłudze tankowców w Bazie Paliw Portu Północnego.
W wyniku starań w 1976 r. Stocznia „Wisła" w Gdańsku przekazała Zarządowi Portu Gdańsk prototypowy zalewowy statek pożarniczy typu średniego PSZ-1000, któremu nadano nazwę STRAŻAK 4. Wyniki prób w pełni potwierdziły założenia projektowe. Statek osiągnął prędkość 13,8 węzła przy 100% mocy. Stałość na kursie bardzo dobra. Zastosowany układ dwu śrub napędowych pozwolił osiągnąć bardzo dobre właściwości manewrowe. Hałasy w pomieszczeniach nie przekraczały wartości dopuszczalnych. Walory taktyczno - bojowe statku jako jednostki do obrony portów okazały się zadowalające, a warunki bytowe spotkały się z uznaniem załogi.
Zadania jednostek typu PSZ-1000
- samodzielnego prowadzenia akcji gaśniczo - ratowniczych na statkach przebywających w oraz ograniczonego działania na redzie portu,
- samodzielnego prowadzenia lub współudziału w akcjach gaśniczo - pożarniczych na obiektach lądowych, znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie wód obszaru portowego,
- współudziału w akcjach gaśniczo - ratowniczych na lądzie jako źródło zasilania w wodę lądowych jednostek straży pożarnej,
- asysty przeciwpożarowej zbiornikowców,
- doraźnego prowadzenia akcji ratunkowych.
Główne dane techniczne
Długość | całkowita | 32,80 m |
na wodnicy konstrukcyjnej | 31,80 m | |
między pionami | 30,00 m | |
Szerokość | całkowita | 7,10 m |
na pokładzie | 6,80 m | |
konstrukcyjna | 6,40 m | |
Wysokość | boczna | 2,60 m |
od linii wodnej do wieży działek pożarowych | 6,65/9,10 m | |
od linii wodnej do kosza podnośnika | 13,00 m | |
Zanurzenie konstrukcyjne | 1,90 m | |
Silniki typ | 39 ANM-36H12Aa | |
Moc napędu | 2 x 500 KM | |
przy | 1800 obr/min. | |
Prędkość | 13,8 węzła przy 100% mocy | |
Śruby | Ilość | 2 szt. |
Rodzaj | stałe, 4 - skrzydłowe, letnia z mosiądzu, zimowa spawana ze stali |
|
Ilość sterów | 2 szt. za śrubami | |
Zespoły prądotwórcze | 2 szt. po 52 kVA, prądu przemiennego 3 X 400 V, 50 Hz |
|
Napęd zespołów prądotwórczych | 2 x 54 kW (73,5 KM) przy 1500 obr/min |
|
Ilość i wydajność pomp pożarniczych | 2 x 600 m3/h | |
Napęd pomp pożarniczych | 2 x 309 kW (420 KM) przy 1600 obr/min |
|
Podnośnik | hydrauliczny o udźwigu | 2000 N |
wysięg poziomy | 7,65 m | |
wysokość podnoszenia | 12,2 m | |
Ilość działek wodno-pianowych | 4 szt. | |
Wydajność wodna działek | 1 x 5,0 m3 2 x 2,4 m3 1 x 1,6 m3 |
|
Wydajność pianowa działek | 1 x 50 m3 2 x 24 m3 1 x 16 m3 |
|
Zapas środka pianotwórczego | 4 m3 | |
Ilość wylewnic piany do kładzenia piany na wodzie | 12 szt. | |
Ilość tryskaczy zabezpieczających statek przed promieniowaniem ciepła | 24 szt. | |
Ilość CO2 | 6 x 45 dm3 | |
Agregat proszkowy o pojemności proszku | 700 kg | |
Załoga | 13 osób |
Budowa
Statek jest motorowcem dwuśrubowym z siłownią i pompownią w rufowej części kadłuba. Kadłub jest podzielony grodziami na 7 wodoszczelnych przedziałów. Pomieszczenia mieszkalne przewidziano dla 13 osób załogi pracującej w układzie 3 zmianowym (24/48 godzin). Pomieszczenia obejmują 3 kabiny jednoosobowe, 2 kabiny dwuosobowe i 1 kabinę sześcioosobową. W pokładówce nad siłownią znajduje się centrala manewrowo - kontrolna (CMK) oraz wykonano magazynki na sprzęt przeciwpożarowy.
Kadłub jest całkowicie spawany ze stali St41. Poszycie dna, obła, burty oraz pasa przystępkowego wykonane jest z blachy o grubości 6 mm. Burty ochraniane są burtochronem gumowym o przekroju prostokątnym.
Wyposażenie ratunkowe składa się z dwóch 10 - osobowych tratw ratunkowych pneumatycznych, 14 pasów ratunkowych, 4 kół ratunkowych. Dodatkowo przewidziano łódź roboczą z laminatów, umieszczoną na pokładzie pokładówki maszynowni.
W siłowni i pompowni przewidziano ponadto stanowiska manewrowe głównych zespołów napędowych i pożarowych - zespołów pompowych.
W pompowni i sterówce zainstalowano świetlny telegraf pożarowy, pozwalający na przekazywanie 46 komend.
Urządzenia i sprzęt pożarowy
Na statku zainstalowano 4 działka wodno-pianowe rozmieszczone:
- na wieży pożarniczej - 1 działko wodno-pianowe,
- na wieży pożarniczej na wysokości sterówki - 2 działka wodno-pianowe,
- na pomoście roboczym podnośnika pożarniczego - 1 działko wodno-pianowe.
Zapas środka pianotwórczego wynosi 4 m3, co daje 800 m3 piany ciężkiej lub 6000 m3 piany średniej.
Pompy pożarowe i pompy środka pianotwórczego mogą podawać wodę i mieszaninę wody ze środkiem pianotwórczym do nasad rozmieszczonych na lewej i prawej burcie.
Ponadto na lewej i prawej burcie znajdują się nasady ssawne służące do ratowania innych tonących statków i obiektów.
W magazynkach pożarowych przewidziano miejsce na sprzęt pożarowy, np.: węże pożarowe tłoczne i ssawne, armaturę wodno-pianową, ubrania żaroodporne, aparaty powietrzne, aparaty dla płetwonurków, sprzęt burzący, itp.
Do obrony własnej przewidziano 12 wylewnic piany o liczbie spienienie 75 i o całkowitej wydajności 360 m3 piany/min. Wylewnice zgrupowano w 4 bateriach po 3 sztuki. Baterie rozmieszczono na dziobie, rufie oraz śródokręciu. Wylewnice służą do rozlewania piany wokół statku w trakcie akcji pożarowej. Ponadto zainstalowano 24 tryskacze zabezpieczające statek przed promieniowaniem ciepła. Łączny wydatek tryskaczy wynosi 9,6 m3/min. Do obrony siłowni i pompowni przewidziano baterię 6 butli CO2 o pojemności 45 dm3 każda.
Zainstalowano l agregat proszkowy o pojemności 700 kg proszku. Proszek wyrzucany jest za pomocą 2 butli sprężonego azotu o pojemności 50 litrów każda. Agregat wyposażony jest w dwa pistolety z wężami 30 m. Wydajność pistoletu 5 kg/s. Zasięg rzutu 12-15 m.
Obecnie
STRAŻAK 4 został zmodernizowany zgodnie z obecnie wykonywanymi zadaniami. Obecnie zabezpiecza również akweny portowe pod kątem przeciwrozlewowym. W tym celu w tylnej części pokładu zamontowano 2 bębny napędzane hydraulicznie z zaporami przeciwolejowymi Expandi.
Ponadto w skład wyposażenia wchodzą także pompy głębinowe o wydajności: 1 x 2800 l/min, 1 x 1100 l/min.
Opracował inż. Janusz Borkowski na podstawie:
Dr Inż. Jan Migała, Mgr Inż. Janusz Perski - Statek pożarniczy PSZ-1000
dokumentów wewnętrznych PSP FLORIAN